Nematod İle Mücadele Yöntemleri

Nematod İle Mücadele Yöntemleri nden önce; Nematodlar tatlı ve tuzlu sular ile nemli topraklarda yaşadıkları gibi canlı ve ölü hayvanlar ile bitkilerin üzerinde veya içinde yaşarlar. Büyüklükleri 0.5-1.5 mm uzunluğundadır. Çoğunlukla vücut, uzun ve silindirik yapılı yumuşak ve halkasızdır. Vücutları genellikle renksiz olup bazen beslendikleri bitkilere göre yeşil, esmer ve siyah olabilir. Vücutları, dış etkilere karşı dayanıklı bir deri tabaka ile kaplıdır. Bacak ve gözleri yoktur, sürünerek hareket ederler. Ağız içinde sokucu bir iğne ( stilet ) vardır, bu organ bitkiyi delmeye yarar.

Genel olarak ayrı eşeylidirler. Erkekler dişilerden daha küçüktürler. Yumurta ile ürerler. Bitkilerde yaşayan nematodlar, yumurtalarını toprak veya bitki dokusu içine serbest olarak bırakırlar. Nematodlarda başkalaşım yoktur. Yumurtadan çıkan larvalar ergine benzer. Gömlek değiştirme yumurta içerisinde olur. Bazı cinslerde ikinci gömlek değişiminden sonra dişiler erkeklerden farklılaşmaya başlar. Bazı türlerde dişiler limon, armut, küre şeklinde olabilir. Erkekler ise ince uzun yapısını korurlar.

Zarar Şekli: Nematodlar birçok bitkilerin kök, soğan, yumru, gövde, yaprak, filiz bazen de çiçek, meyve ve tohumlarına stiletlerini sokup önce bu bitkilere bazı sıvılar salgılarlar. Daha sonra da bitkinin öz suyunu emerler. Bu salgıya bitkinin gösterdiği reaksiyon sonucu urlar ve anormal oluşumlar meydana gelir. Stiletin sokulmasıyla bitki hücreleri yırtılır, dokular bozulur ve iletim demetleri görevlerini yapamazlar. Bunun sonucunda bitkide solma, sararma, bodurlaşma, renk değişiklikleri, kıvrılma, aşırı derecede dalların oluşması, yumru ve köklerde saçaklanma, yumuşama ve çürümeler olur. Ayrıca beslenme sırasında viral hastalık etmenlerini hasta bitkiden sağlam bitkiye taşıyarak direk zararlı olurlar. Beslenme sırasında açtıkları yaralardan bazı fungal ve bakteriyel hastalılara kapı açarak dolaylı olarak zarar verirler.

Mücadelesi: 

Nematodlarla mücadeleye önce topraktaki varlığının anlaşılması ile başlanır. Nematodların topraktaki varlıları iki yolla anlaşılır;

Nematolojik toprak analizleri: Tarla boşken alınan toprak örneği analize yollanarak toprakta serbest olarak yaşayan 2.devre kök-ur nematodu larvası aranır.

Bitki köklerinde makroskobik yoldan ur arama: Nematodların konukçularının yetişmekte olduğu tarlalarda özellikle yaz sonu veya sonbahar aylarında bitkiler sökülerek köklerinde kök ur nematodu aranır. Bu şekilde arazinin ne kadar kısmında nematodun olduğu ve zararın ne kadar ilerlemiş olduğu saptanır. Nematodlar tespit edildikten sonra mücadele yöntemlerine geçilir. Nematodlarla kültürel, biyolojik, fiziksel ve kimyasal yollarla mücadele edilir.

Kültürel mücadele: Kültürel mücadele yöntemlerini şöyle sıralayabiliriz; – Ekim nöbeti – Toprağı nadasa bırakma – Yabancı otların yok edilmesi – Dayanıklı çeşitlerin seçimi – Nematodla bulaşık bitkilerin yok edilmesi – İyi bakım ve toprağın verim özelliğinin artırılması

Biyolojik mücadele: Toprakta bitki paraziti nematodlar için genel olarak biyolojik kontrolü doğal düşmanları kök-ur nematodları için de geçerlidir. Bazı predatör nematodlar; nematod avcı toprak fungusları, parazit ve predatör diğer bazı toprak altı canlıları ve bakteri türleri söylenebilir.

Toprağın yaprak çürüntüsü, ahır gübresi ile gübrelenerek toprağın fiziksel özeliklerini geliştirme ve besin maddelerince zengin hâle getirilerek biyolojik mücadeleyi de hızlandırdığı ve nematod zararını büyük ölçüde azalttığı saptanmıştır.

Fiziksel mücadele: Genel nematod savaşı yöntemlerinden biri olan su buharı veya sıcak su ile toprakta veya bitki üreme materyalinde nematodların öldürülmesi, çok masraflı olmalarından dolayı kullanılamazlar.

Kimyasal mücadele: Kök-ur nematodlarına karşı kimyasal savaş en fazla başvurulan yöntemdir. Kimyasal savaşta kullanılan ilaçlar, ekim dikim öncesi boş araziye uygulanmalıdır. 20 cm derinliğinde ve toprak sıcaklığının 15–20 oC olduğu ilkbahar, yaz veya erken sonbahar aylarında ilaçlama yapılır.

İlaçlama öncesinde toprak; derince işlenmiş, ufalanmış ve bir önceki mahsulden kalmış bitki artıklarından temizlenmiş olmalıdır. Bunun için de toprağın, ilaçlamadan birkaç hafta evvel sürülmüş olması gerekir. İlaçlamanın uygulanacağı toprak ne çok kuru ne de çamur olmalı, en iyi tohum ekme tavında olmalıdır. Kimyasal mücadelede nematositlerden faydalanılır.

NEMATODLARA KARŞI KÜLTÜREL MÜCADELE YÖNTEMLERİ

a. Bulaşık bitki artıklarının tarlada bırakılmaması: Hasat zamanı domates, patlıcan ve hıyar gibi nematoda duyarlı bitki köklerinin toprakta bırakılmayıp sökülerek bir yerde toplanıp yakılması veya güneşin ve rüzgarın etkisinde kurumalarının sağlanması nematod sayısının azalmasına yardımcı olan önlemlerdir.

b. Bitkisel üretimde nematodla bulaşık olmayan fide ve fidanların kullanılması gerekir. Bulaşmayı önlemek için üretim yapılacak alandan yöntemine uygun olarak alınacak toprak örneği ile bu alanda kullanılacak üretim materyallerinin ekim veya dikimden önce mutlaka nematolojik yönden analiz ettirilmesi gerekir.

c. Temiz tohum kullanılması: Özellikle tohumla taşınan nematodlar için, gerekli kültürel önlemlerin alındığı nematodla bulaşık olmayan tarlalarda sertifikalı tohumun kullanılması gerekmektedir. Temiz tohum ya nematodla bulaşık olmayan yerlerden getirilmeli veya bulaşık tohumlar nematoddan temizlenmelidir. Nematodlu tohumun temizlenmesi için birçok yöntem bulunmaktadır.

Buğday gal nematoduna karşı yetiştirici kendi imkanları ile tohumluğu kalburlama sistemiyle kısmen temizleyebilir. Bu kalburlama sistemi ile tohumluk ancak % 75’e kadar galli danelerden temizlenebilir. Delik açıklıkları 3.3 mm olan kalburlarda yalnız çift daneli galler kalmaktadır. Triyör ve selektörlerin sağlam ve galli daneleri ayırabilecek sıklıktaki eleklerinden (3 ve 4 no’lu eleklerde olduğu gibi) geçirilen tohumluk buğdayların içerisindeki galli daneler % 100’e yakın bir oranda temizlenmektedir.

Buğday gal nematoduna karşı tohumluğu temizlemede en uygun metot tuzlu su eriyiği kullanılarak nematodlu danelerin ayrılmasıdır. Bunun için geniş bir kap veya kazanda % 20’lik tuzlu su eriyiği hazırlanır, içerisine tohumluk buğdaylar atılır. Elle veya bir başka karıştırıcı kullanılarak karıştırılan tohumlardan nematodlu olanlar daha hafif olduklarından su yüzüne çıkarlar. Üste çıkan galli taneler ile çöp ve samanlar alınır ve imha edilir. Bu muamele azar azar ve fazla karıştırılmadan yapılırsa sonuç daha iyi olmaktadır. Dikkat edilecek husus, galli danelerin fazla su alıp dibe çökmemesi için zaman kaybetmemektir. Geniş kap veya kazanın dibinden alınan tohum, bir süzgü üzerinde temiz suyla iyice yıkandıktan sonra kurutulur ve tohumluk olarak kullanılır.

Buğday gal nematoduna karşı tohumluğu temizlemede sıcak su uygulaması, bulaşık daneler 4-6 saat suda bekletilerek larvaların aktif hale geçmesi sağlanır. Daha sonra 50 °C’de 30 dakika 52 °C›de 20 dakika 54 °C›de 10 dakika veya 56 °C›de 5 dakika suda bekletilerek nematodların ölmesi sağlanır.

ç. Nadas sisteminin uygulanması: Buğday gal nematodu yılda bir nesil vermektedir. Bir yıllık yapılacak tam nadasta bir yıl önceki ürünle galli danelerden toprağa geçen nematod larvaları tamamen ölmektedir. Yalnız nadas uygulamasında yine bir yıl önceden toprağa dökülen normal danelerin çimlenerek gelişmesini önlemek ve tarlada Graminae familyasından yabancıotların büyüyerek, nematoda tekrar konukçuluk etmemeleri için, ot mücadelesinin de yapılması gereklidir. Fakat bazı nematodların dayanıklı formları (Patates kist nematodları) boş tarlada 8 yıla kadar canlılıklarını muhafaza etmektedirler.

d. Ekim nöbetinin uygulanması: Kök-ur nematodlarına karşı 3-4 yıllık bir ekim nöbeti uygulanmalı ve ekim nöbetinde domates, patlıcan ve hıyar gibi nematoda duyarlı bitkiler yerine dayanıklı ve nematod zararından en az düzeyde etkilenen bitkiler tercih edilmelidir. Ancak kök-ur nematodlarının konukçusunun çok olması ve aynı alanda bir yıl içinde birden fazla ürün yetiştirilmesi ekim nöbetinin uygulanabilirliğini kısıtlamaktadır. Mümkünse tarla nadasa bırakılmalı ve nadasa bırakılan yıllarda nematodların konukçusu olan yabancı otlarla mücadele edilmelidir. Özellikle kök-ur nematodlarına konukçuluk yapan Köpek üzümü bulaşık sahalarda enfeksiyon kaynağı oluşturmaktadır ve bu yabancı otla mücadele edilmelidir.

Aynı kültür bitkisinin her yıl ekilmesi yerine nematodun konukçusu olmayan veya nematodun zararını tolere edebilen bitkilerin yetiştirilmesi ertesi yıl toprakta nematod zararının azaltılmasına katkıda bulunur. Kuşkonmaz, mısır, soğan, sarımsak, küçük taneli tahıllar, fiğ kök-ur nematodunun engellenmesinde iyi bir münavebe bitkisidirler.

Buğday gal nematoduna karşı nadas uygulanmayan tarlalarda ise, nematoda dayanıklı bitkiler nöbete sokulmalıdır, örneğin baklagillerden yonca, tırfıl, korunga nohut, fasulye, mercimek, şeker pancarı, patates, ayçiçeği, soğan. sarmısak, bostan çeşitleri, mısır ve yağlı bitkiler ile bir yıllık bitki nöbeti uygulanarak toprak temizlenebilir.

Patates kist nematodları için bulaşık alanlarda patates, domates ve patlıcan üretimi en az 8 yıl süre ile yapılmamalıdır. Münavebe suresince yabancı otlarla mücadele yapılmalıdır.

Hububat kist nematodlarına karşı ise konukçu bitkilerin mevcut olmaması durumunda. Hububat Kist nematodlarının tarladaki yoğunluğu azaldığından, ekim nöbeti uygulanabilir bir mücadele yöntemidir. Graminae dışındaki bitkilerle, örneğin yemlik ve yemeklik baklagillerle 2-3 yıllık bir ekim nöbeti populasyon yoğunluğunu düşürebilmektedir.

e. Geç ekim erken hasat nematod sayısını kısmen düşürmektedir.

f. Nematodlara dayanıklı çeşit veya tolerant aşılı fide/fidanların kullanılması:

Domates üretiminde kullanılan ve Kök-ur nematodlarına karşı dayanıklı olan domates çeşitleri, yabani domates olan Solanum peruvianum L’dan kültür domatesine aktarılmış dayanıklılık geni (Mi-geni)’ni taşımaktadır. Sera koşullarında yapılmış pek çok çalışmada, nematodlara karşı dayanıklılık geni olarak bilinen Mi-geni taşıyan aşılı Beaufort çeşidinin nematodlara karşı dayanıklı olmayan domates çeşitlerine göre yüksek oranda domates verimini arttırdığı ve düşük seviyede urlanmaya neden olduğu saptanmıştır. Mi-geni taşıyan domates çeşitlerinin Kök-ur nematodlarının mücadelesinde kullanılmasının, nematodların beslenmesini ve üremesini belirli oranlarda baskı altına alması, diğer mücadele yöntemlerine göre maliyetin nispeten düşük olması ve çevre dostu olmasından dolayı daha fazla tercih edildiği değişik araştırıcılar tarafından bildirilmektedir. Ülkemizde serada yapılan çalışmalarda, Beaufort anacı üzerine aşılı Gökçe çeşidine ait domates bitkisinin solarizasyon ve brokoli uygulanmış parsellerde yetiştirilmesinin kök-ur nematodlarını baskıladığı ve verimi arttırdığı görülmüştür.

g. Sulama suyunun nematodla bulaşık olmamasına dikkat edilmelidir. Nematodla bulaşık nehir ve kanal suları yerine mümkünse artezyen kuyu suları tercih edilmelidir.

ğ. Ekim veya dikime hazırlık amacıyla yapılan toprak işlemelerinin sıcak ve kurak mevsimde toprağın birkaç defa alt üst edilecek şekilde işlenmesi. Seralarda ise sıcak aylarda ve seranın boş olduğu zamanlarda 15 gün ara ile 30-40 cm derinlikte toprağın en az 2 kere alt üst edilerek işlenmesi nematod sayısını azaltmaktadır.

h. Bulaşık alanlarda kullanılan toprak işleme alet ve makineleri temizlenmeden kullanılmamalıdır. Sera girişlerinde sönmemiş kireç kullanılarak hijyene dikkat edilmelidir.

ı. Yumrular uygun depolanmalıdır. Özellikle yumrularda zarar oluşturan nematodlar için, yumruların serin ve kuru şartlarda depolanması ile yumru içinde nematodun üremesi ve diğer yumrulara yayılarak bulaşması önlenir.

i. Kök-ur nematodlarının mücadelesinde yapılan kültürel önlemlerin yanı sıra bazı organik materyallerin toprağa karıştırılarak uygulanması son yıllarda yaygınlaşan bir alternatif mücadele yöntemidir. Nematod zararını önlemekte bazı toprak katkıları oldukça faydalı olmaktadır ve bunların belirgin bir nematod baskılayıcı özellikleri bulunmaktadır. Her türlü yağlı tohum küspesi, talaş, şeker kamışı küspesi, melas, kemik ve boynuz unu, kompost ve yeşil gübreleme nematod kontrolünde öne çıkan organik maddelerdir. Kompost katılmasıyla topraktaki organik madde miktarı artacak ve toprak yapısı iyileşecektir. Böylelikle toprakta nematisit içeren enzimler salgılayan bakteri ve fungusların topraktaki populasyonu artacak ve nematodların verdiği zararlar elimine edilecektir.

Turpgiller familyasındaki bazı bitkilerin toprağa karıştırılması sonucu ortaya çıkan sülfür bileşikleri (allelokimyasal bileşikler)’nin nematodları etkilediği bildirilmektedir. Ülkemizde serada yapılan çalışmalarda, Brokoli gibi Brassica spp. bitkilerine ait kök, yaprak ve gövde kısımlarının parçalanarak toprağa karıştırılmasının, bitkilerin dikileceği parsellerde nematod popülasyonunu baskı altına aldığı belirlenmiştir. Bu etkinin, toprağa karıştırılan brokolinin toprakta bir dizi kimyasal reaksiyon sonucu ayrışmasıyla oluşan nematisidal etkili gazların (Methylisothiocyanate) biyofumigant özelliği ile meydana geldiği görülmüştür.

Kadife çiçeğinin salgıladığı nematisit etkili sıvılar nematodları öldürerek domatesi nematodlardan korumaktadır. Ancak tam bir nematod kontrolü için kadife çiçeği ve domates dönüşümlü olarak ekilmelidir. Bir yıl önce domates ekilen toprağa kadife çiçeği ekilerek ve bunların sadece 3 ay büyümesine izin verilerek (bu süre nematodların ölmesi için gerekli) daha sonra disk ile parçalanarak toprağa karıştırılması ile nematodlara karşı ciddi bir önlem alınmış olunmaktadır. Ekim sebze adaları şeklinde yapılıyorsa geçen yıl domates, patates, biber ve patlıcan ekili adalara tekrar domates ekmemek daha başarılı sonuçlar verecektir.

Maliyetler, yetiştiricilik, danışmanlık ve pazar hakkında diğer tüm detaylar için bize https://ejdermeyvesipitaya.com/iletisim ulaşabilirsiniz.

Ejder Meyvesi Pitaya Nematod İle Mücadele Yöntemleri, Nematod İle Mücadele Yöntemleri

Ejder Meyvesi Pitaya nın sağlığa ve insan vücuduna faydaları hakkında detaylar için https://pitayasepeti.com/2020/04/03/pitayanin-faydalari/

www.ejdermeyvesipitaya.com adreslerimiz.

Türbe Mah. Hutbetaşı Cad. No:90 Erdemli – Mersin

Altıayak Mah. Fevzi Çakmak Cad. No:99 Kepez – Antalya

Toplantı için: Bahçeşehir Merkez Başakşehir – İstanbul

MOBİL TEL: 0532 432 07 93